Minder zzp’ers in de kinderopvang, maar gastouders blijven zelfstandig
In 2025 is er veel veranderd in de kinderopvang. Het aantal zzp’ers in kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang is flink afgenomen. Volgens ABN AMRO gaat het om een daling van maar liefst 70%. De oorzaak? Strengere regels van de Belastingdienst en handhaving van de wet DBA. Toch blijven gastouders belangrijk én zelfstandig werken.
Waarom zijn zzp’ers in loondienst gegaan?
Veel pedagogisch medewerkers (PM’ers) die voorheen werkten als zzp’er, zijn terug in loondienst of werken via een uitzendbureau. In 2024 werkten nog zo’n 17.000 mensen als zzp’er in de kinderopvang. Ze verzorgden de opvang van ongeveer 90.000 kinderen per maand. Maar volgens de Belastingdienst is het werk van een PM’er op de groep meestal géén zelfstandig beroep. Dat komt doordat de medewerker werkt op een vaste locatie, onder aansturing, en zonder eigen ondernemersrisico. In 2023 oordeelde de Hoge Raad in het bekende Deliveroo-arrest dat voor echte zelfstandigheid meer nodig is: eigen regie, eigen investeringen, en werken zonder leiding van een opdrachtgever. Op basis van dat arrest hanteert de Belastingdienst nu strengere regels.
Tweede Kamer wil duidelijkheid
Ook in de politiek is er discussie over het zzp-beleid. Tijdens een debat in mei 2025 vroegen meerdere Kamerleden om duidelijkheid van staatssecretaris Vijlbrief. Ze vinden dat de regels voor zelfstandigheid nu verwarrend zijn en dat dit slecht is voor het ondernemersklimaat. In de zorg is zelfs een rechtszaak gestart door de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), omdat de inzet van zzp-huisartsen onder druk staat.
Gastouders blijven zelfstandig
Voor gastouders geldt iets anders. Zij werken meestal zelfstandig, vanuit hun eigen huis of het huis van de ouders. Ze bepalen hun eigen uren, werken voor eigen risico en regelen hun eigen administratie. Dat zijn allemaal kenmerken van écht ondernemerschap. Daarom mogen gastouders ook na 1 januari 2025 blijven werken als zelfstandige. Er zijn nog ongeveer 7.500 actieve gastouders in Nederland. De overheid ziet het belang van deze vorm van opvang. In april 2025 kondigde het kabinet zelfs maatregelen aan om het dalende aantal gastouders te keren.
Minder zzp’ers, maar geen groter tekort
Opvallend: ondanks dat er minder zzp’ers zijn, is het personeelstekort in de kinderopvang niet groter geworden. Veel organisaties zijn slimmer gaan roosteren en hebben interne flexpools opgezet. Ook zijn meer mensen bereid gevonden om extra uren te werken. Tineke Onink van Kinderopvang Morgen (40 locaties): “De strengere regels hebben voor duidelijkheid gezorgd. We zijn blij met de nieuwe structuur: meer rust op de werkvloer, en meer zekerheid voor kinderen en ouders.”
Wat betekent dit voor jou als gastouder?
Als gastouder blijf je gewoon zelfstandig werken. Maar het is belangrijk dat je kunt aantonen dat je écht zelfstandig bent.
👉 Wil je zeker weten dat je voldoet aan de eisen? KNGO leden lezen meer in onze kennisbank.